GiadinhNet – Ngày 9/1, Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác dân số năm 2019, nhiệm vụ trọng tâm năm 2020 và triển khai Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030. Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đến dự và chỉ đạo Hội nghị.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Nguyễn Doãn Tú – Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số cho biết: Công tác dân số trong thời gian qua luôn được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, chính quyền các cấp quan tâm. Hội nghị Ban chấp hành Trung ương 6 khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới.
Tiếp đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 137/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW. Và mới đây, ngày 22/11/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1679/QĐ-TTg Phê duyệt Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên tại Hội nghị. Ảnh: Chí Cường
Thời gian qua, công tác dân số đã đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ. Năm 2019 là năm thứ 13 liên tiếp Việt Nam duy trì được mức sinh thay thế. Chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt; tầm vóc, thể lực của người Việt được cải thiện; tuổi thọ trung bình của người dân tăng cao…
Tuy nhiên, nước ta cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức, vấn đề mới nảy sinh như: Chênh lệch mức sinh giữa các vùng miền; mất cân bằng giới tính khi sinh ngày càng gia tăng; già hóa dân số thuộc hàng nhanh nhất thế giới…
Lãnh đạo Bộ Y tế, Tổng cục Dân số và các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: Chí Cường
Trong khi đó, hệ thống tổ chức bộ máy ở địa phương, đặc biệt là mô hình tổ chức tuyến huyện, xã đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác dân số tại địa phương.
Trình bày báo cáo tổng kết công tác DS-KHHGĐ năm 2019 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2020, ông Đặng Văn Nghị, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Tổng cục Dân số) cho biết: Theo kết quả cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 vừa được công bố mới đây, quy mô dân số nước ta là 96,2 triệu người.
Như vậy, nước ta đã tăng thêm 1,5 triệu người so với cùng kỳ năm 2018, tương đương tỷ lệ tăng dân số là 1,56%, không đạt kế hoạch năm 2019 (chỉ tiêu dân số là 95,7 triệu người, tỷ lệ tăng dân số là 1,06%).
Bên cạnh đó, theo Tổng cục Thống kê, tổng tỷ suất sinh cả nước năm 2019 là 2,09 con, đây là năm thứ ba liên tiếp mức sinh dưới mức sinh thay thế (năm 2017 là 2,04 con, năm 2018 là 2,05 con). Tuy nhiên, hiện nay, mức sinh rất khác biệt giữa các vùng miền, khu vực.
Theo ông Đặng Văn Nghị, tại thời điểm ngày 1/4/2019, tỷ số giới tính khi sinh trên cả nước là 111,5 bé trai/100 bé gái. Tuy nhiên, kết quả Tổng cục Dân số tổng hợp từ các tỉnh, thành phố, tính đến ngày 31/12/2019, con số này là 108 bé trai/ 100 bé gái.
Như vậy, nếu so kế hoạch đặt ra là 114 bé trai/100 bé gái thì đã hoàn thành chỉ tiêu khống chế tỷ số giới tính khi sinh. Tuy tỷ số giới tính khi sinh năm 2019 đã giảm so với năm 2018 nhưng vẫn ở mức cao.
Ông Đặng Văn Nghị, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Tổng cục Dân số) trình bày báo cáo công tác DS-KHHGĐ năm 2019, nhiệm vụ trọng tâm năm 2020. Ảnh: Chí Cường
Báo cáo tổng kết cho thấy, năm 2019, tỷ lệ người sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại ngày càng tăng; tỷ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh đạt và vượt kế hoạch đề ra; công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi được chú trọng, số người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm ngày càng tăng. Tuy nhiên, tỷ lệ trẻ em mới sinh được sàng lọc sơ sinh là 40%, tăng 2% so với năm 2018 nhưng không đạt kế hoạch (chỉ tiêu là 70%).
Từ thực tế trên, ông Đặng Văn Nghị cho biết, trọng tâm công tác dân số năm 2020, ngành Dân số phấn đấu chủ động duy trì mức sinh thay thế; giảm chênh lệch tỷ số giới tính khi sinh; quản lý chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên ghi nhận những nỗ lực mà ngành Dân số đã đạt được trong thời gian qua, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao chất lượng sống của người dân.
Theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, việc nâng cao chất lượng dân số không chỉ là việc của ngành Y tế, Dân số mà của toàn xã hội. Do đó, để đạt được các mục tiêu mà Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng về công tác dân số trong tình hình mới và Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 đã đề ra, việc quan trọng là cần tập trung mọi nguồn lực hoàn thiện thể chế, cụ thể là hoàn thành các Đề án trong Chương trình hành động của Chính phủ, đặc biệt là các Đề án cụ thể hóa các nội dung của Nghị quyết 21-NQ/TW.
Bên cạnh đó, xây dựng nền tảng pháp lý vững chắc cho việc đưa Nghị quyết 21-NQ/TW và Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 đi vào thực tiễn cuộc sống, tạo chuyển biến căn bản trong công tác này trong thời gian tới.
Đối với các tỉnh, thành phố, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm hơn đến công tác dân số. Khẩn trương tham mưu trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.
Cùng với đó, củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy làm công tác dân số ở cấp tỉnh, huyện, xã theo hướng hiệu lực, hiệu quả phù hợp với trọng tâm công tác dân số trong tình hình mới; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận xã hội trong việc chuyển hướng chính sách dân số từ KHHGĐ sang Dân số và Phát triển.
Ông Nguyễn Doãn Tú – Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết: Trong giai đoạn 2011-2020, Thủ tướng ban hành Chiến lược chung là Dân số và sức khỏe sinh sản thì nay chúng ta có một Chiến lược riêng về dân số đến năm 2030.
Chiến lược Dân số được ban hành là dấu mốc quan trọng của ngành Dân số, thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ cũng như quyết tâm của Chính phủ trong việc chuyển trọng tâm công tác dân số từ DS-KHHGĐ sang Dân số và Phát triển; coi dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết, vừa lâu dài, là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân.
Mai Thùy
Ảnh: Chí Cường
