“…Hiện nay có yếu tố mới là có ổ dịch mới xuất hiện, đặc biệt là ở Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Tại đây có hàng ngàn người ra vào và các ngành, các cấp đang nỗ lực truy tìm 30.000 người (ở nhiều tỉnh – thành) từng ra vào bệnh viện để thực hiện cách ly. Đây là bài học, đòi hỏi các bệnh viện phải rà soát quy trình trong việc chăm sóc, điều trị; quy trình phục vụ cũng như việc thăm nom, chăm sóc từ người nhà bệnh nhân. Cụ thể, các bệnh viện tại TPHCM phải rà soát lại quy trình chăm sóc, đảm bảo không để bệnh viện thành nơi lây nhiễm.” (Trích phát biểu chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ TPHCM trong buổi trao đổi với báo chí tại buổi họp báo chiều 30/03/2020 được đăng trên báo SGGP).
Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân trao đổi với báo chí tại buổi họp báo chiều 30-3. Ảnh: Việt Dũng (Báo Sài Gòn Giải phóng online)
Thực hiện chỉ đạo của Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố về việc không để nhân viên y tế bị nhiễm bệnh trong quá trình chăm sóc và điều trị người bệnh nhiễm COVID-19; đồng thời hạn chế tối đa sự lây nhiễm chéo trong bệnh viện, Sở Y tế đã hệ thống hóa các văn bản chỉ đạo của các cấp thành những hoạt động cụ thể, thiết thực và xây dựng nên “Khuyến cáo tăng cường triển khai các hoạt động để bệnh viện không trở thành nơi lây nhiễm dịch COVID – 19”nhằm giúp các nhà quản lý bệnh viện tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các văn bản chỉ đạo về công tác phòng chống lây nhiễm dịch COVID-19 tại bệnh viện.
Dưới đây là nội dung của “Khuyến cáo tăng cường triển khai các hoạt động phòng chống dịch trong bệnh viện để bệnh viện không trở thành nơi lây nhiễm dịch COVID-19”:
Khuyến cáo tăng cường triển khai các hoạt động phòng chống dịch trong bệnh viện để bệnh viện không trở thành nơi lây nhiễm dịch COVID-19
1) Triển khai đầy đủ và có hiệu quả các hoạt động phòng chống dịch trong bệnh viện để bệnh viện không trở thành nơi lây nhiễm dịch COVID-19 là trách nhiệm của của Giám đốc bệnh viện và mỗi cán bộ, viên chức tham gia công tác quản lý bệnh viện. Các nhóm hoạt động chính bao gồm: phổ biến, tập huấn các quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế và Sở Y tế liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19; ban hành thành các quy định, quy trình phù hợp thực tiễn của bệnh viện; tổ chức triển khai thực hiện; tăng cường công tác kiểm tra giám sát các hoạt động phòng chống dịch COVID-19 trong toàn bệnh viện, đảm bảo tất cả nhân viên của bệnh viện đều tuân thủ nghiêm.
2) Bố trí nơi thực hiện tờ khai y tế ngay tại mỗi cổng vào của bệnh viện, hoạt động 24/7 để kiểm soát chặt chẽ yếu tố nguy cơ liên quan đến dịch COVID-19 đối với tất cả những người đến bệnh viện (cán bộ, nhân viên, người lao động của bệnh viện, nhân viên của các đơn vị cung ứng dịch vụ cho bệnh viện như vệ sinh, bảo vệ, người nuôi bệnh, căn tin, xử lý đồ vải, giao hàng, công nhân xây dựng…). Mỗi người phải mang khẩu trang, đo thân nhiệt, vệ sinh tay và được hướng dẫn thực hiện tờ khai y tế trung thực, tờ khai phải đầy đủ nội dung theo quy định của Bộ Y tế.
3) Phân công phòng Công tác xã hội (có thể phối hợp với các khoa, phòng khác) của bệnh viện chịu trách nhiệm tổ chức hướng dẫn và kiểm tra thông tin của tờ khai y tế để phát hiện những người có yếu tố nguy cơ và hướng dẫn đến phòng khám sàng lọc. Khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện tờ khai y tế, có tích hợp cảnh báo đối với các đối tượng có yếu tố nguy cơ. Cần tổ chức đánh dấu nhận diện người đã qua sàng lọc (nhãn dán).
4) Tổ chức các buồng khám sàng lọc ngay gần cổng vào hoặc tiền sảnh gần nơi thực hiện tờ khai y tế, ở vị trí thông thoáng, biệt lập với các khoa/phòng khác, không để người bệnh nghi nhiễm COVID-19 đi lại tự do trong khu vực phòng khám và các khu vực khác trong bệnh viện, có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh. Bố trí khu cách ly ở vị trí gần buồng khám sàng lọc và tách biệt khỏi các khoa phòng khác của bệnh viện. Tạm dừng việc thăm bệnh tại tất cả các khoa nội trú, mỗi người bệnh chỉ một người nhà chăm sóc và hỗ trợ tinh thần.
5) Chuyển ngay người bệnh vào khu cách ly nếu có đủ yếu tố chẩn đoán là trường hợp nghi ngờ, hội chẩn qua điện thoại với đội phản ứng nhanh của các bệnh viện được Bộ Y tế chỉ định để thực hiện lấy mẫu xét nghiệm và chuyển mẫu đến bệnh viện được phép thực hiện xét nghiệm chẩn đoán COVID-19. Bố trí mỗi người bệnh 1 phòng riêng trong khi chờ kết quả xét nghiệm, nếu kết quả dương tính, chuyển người bệnh đến một trong các bệnh viện được phân công tiếp nhận điều trị, bao gồm: BV Bệnh Nhiệt đới (nếu có dấu hiệu suy hô hấp), BV dã chiến Củ Chi hoặc BV điều trị Covid-19 Cần Giờ (nếu không có dấu hiệu suy hô hấp), BV Nhi đồng thành phố, BV Nhi đồng 2 (nếu là trẻ em). Tiến hành khử khuẩn và vệ sinh phòng khi người bệnh rời khỏi khu cách ly của bệnh viện.
6) Đảm bảo cung ứng đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân đạt tiêu chuẩn cho tất cả nhân viên y tế khi tham gia khám sàng lọc, nhân viên thực hiện các kỹ thuật cận lâm sàng liên quan và nhân viên trực tiếp chăm sóc, điều trị người bệnh nghi ngờ hay nhiễm COVID-19. Hướng dẫn nhân viên bệnh viện sử dụng đúng các loại phương tiện phòng hộ cá nhân trong từng tình huống cụ thể theo hướng dẫn của Bộ Y tế (Quyết định 468/QĐ-BYT ngày 19/02/2020) và khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (Rational use of persional protective equipment for Corona virus disease 2019 (COVID-19) – WHO, 27/02/2020).
7) Thực hiện kỹ thuật lấy máu xét nghiệm tại chỗ, X-quang và siêu âm tại giường. Trong trường hợp không có phương tiện chụp tại giường nhưng cần phải thực hiện kỹ thuật X-quang hoặc kỹ thuật cao như CT-Scan, MRI… cần tuân thủ quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn trước, trong và sau khi thực hiện kỹ thuật: người bệnh phải mang khẩu trang trong suốt quá trình di chuyển, thực hiện kỹ thuật; nhân viên y tế tham gia kỹ thuật phải mặc đầy đủ phương tiện phòng hộ theo quy định; vệ sinh khử khuẩn thiết bị, môi trường nơi người bệnh di chuyển và khu vực thực hiện kỹ thuật.
8) Thiết lập buồng cách ly áp lực âm tại các bệnh viện được phân công tiếp nhận và điều trị người bệnh nhiễm COVID-19. Ưu tiên sử dụng buồng cách ly áp lực âm đối với các trường hợp dương tính cần hỗ trợ hô hấp hoặc can thiệp phẫu thuật, thủ thuật tạo khí dung. Các buồng áp lực âm trước khi sử dụng phải được nghiệm thu căn cứ các tiêu chí kỹ thuật do Hội đồng Khoa học Công nghệ Sở Y tế ban hành (khi chưa có hướng dẫn cụ thể của Bộ Y tế).
9) Tạm ngưng tổ chức hội nghị, hội thảo, giao ban tập trung thay bằng hình thức trực tuyến, hội chẩn từ xa. Không tổ chức ăn uống tập trung. Thực hiện nghiêm việc giữ khoảng cách tiếp xúc ≥ 2 mét khi giao tiếp. Thường xuyên cập nhật các thông tin, thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Sở Y tế và phổ biến cho nhân viên biết và tuân thủ thực hiện những quy định mới của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế, Ủy ban nhân dân thành phố và Sở Y tế tùy theo diễn biến của tình hình dịch bệnh.
10) Tổ chức thực hiện cách ly nhân viên y tế tham gia công tác phòng chống dịch bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Phổ biến, động viên và triển khai những hành động cụ thể để nhân viên y tế nhận thức rõ về yêu cầu cách ly không ngoài mục đích để các bác sĩ, điều dưỡng, những người trực tiếp chăm sóc người bệnh có điều kiện tốt nhất để phục hồi sức khỏe đồng thời hạn chế thấp nhất một nguy cơ tiềm ẩn khác, cho dù ở mức thấp nhất, đó là lây nhiễm mầm bệnh ra cộng đồng.
11) Bố trí nhân lực làm việc theo ca với nhân sự cố định, các kíp trực không tiếp xúc trực tiếp với nhau, phải giữ khoảng cách khi bàn giao ca bệnh; và xây dựng phương án nhân sự làm việc trong thời gian tối thiểu 3 tháng nhằm dự phòng tình huống lây nhiễm phải cách ly y tế. Không cử nhân viên đi công tác trừ trường hợp phục vụ phòng chống dịch, công tác đặc biệt. Huy động bác sĩ các khoa khác hỗ trợ bác sĩ khoa nhiễm để đảm bảo chế độ nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe cho bác sĩ ở khoa nhiễm.
12) Đào tạo và đào tạo lại về kiểm soát nhiễm khuẩn, quy trình tiếp nhận, sàng lọc, thu dung người bệnh nghi ngờ, nhiễm COVID-19 và các nội dung khác có liên quan cho tất cả nhân viên tùy theo từng vị trí công tác. Riêng bác sĩ, điều dưỡng phải được tập huấn hướng dẫn chẩn đoán, điều trị viêm đường hô hấp cấp tính do vi rút SARS-CoV-2. Tăng cường kiểm tra, giám sát tuân thủ các quy định về phòng và kiểm soát lây nhiễm COVID-19 của nhân viên y tế, người bệnh và các đối tượng có liên quan.
13) Khi phát hiện trong khoa có người bị nhiễm hoặc có người tiếp xúc với người bị nhiễm (mà không phải là người bệnh đến khám bệnh), báo cáo ngay Sở Y tế để xem xét cách ly toàn bộ khoa bao gồm cả người bệnh, người nhà, nhân viên y tế; lập danh sách tất cả người tiếp xúc để thực hiện việc cách ly theo quy định. Liên hệ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố thực hiện xét nghiệm tìm vi rút SARS-CoV-2 đối với tất cả những người cách ly. Thực hiện khử khuẩn toàn bộ khoa trước khi hoạt động trở lại.
14) Khi có kết luận của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch thành phố về việc có hiện tượng lây nhiễm chéo trong bệnh viện, lập tức dừng toàn bộ việc tiếp nhận người bệnh, thực hiện cách ly toàn bệnh viện, trong đó, các khoa có điều trị người bệnh nặng phải thực hiện cách ly tuyệt đối. Phối hợp với Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật thành phố để thực hiện xét nghiệm đối với nhân viên y tế và người bệnh, thân nhân người bệnh; xét nghiệm nhân viên y tế ở những khu vực dễ có nguy cơ lây nhiễm và khu vực điều trị người bệnh nặng.