Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Dữ liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tính trung bình trong giai đoạn 2009-2019, tổng dân số tăng 1,14%/năm thì dân số cao tuổi tăng tới 4,35%/năm. Dự báo, dân số cao tuổi từ 60 tuổi trở lên ở nước ta sẽ đạt 17,28 triệu người (chiếm 16,53% tổng dân số) vào năm 2029.
Số lượng người cao tuổi càng tăng
Có thể khẳng định, già hóa dân số nhanh và số lượng người cao tuổi ngày càng tăng đang tạo ra những cơ hội song hành với những thách thức cho Việt Nam. Trong đó, một trong những vấn đề không thể bỏ qua là việc chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Thực tế, kết quả phân tích từ số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy tỷ lệ người cao tuổi gặp khó khăn ở ít nhất một chức năng chiếm 35,73%, trong khi tỷ lệ này ở trẻ em từ 6-15 tuổi và ở người lớn từ 16-59 tuổi chỉ chiếm tương ứng là 2,24% và 4,39%.
TS. BS Nguyễn Trung Anh – Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Phó Chủ tịch Hội Lão khoa Việt Nam cho biết, già hóa dân số khiến cho người cao tuổi phải đối mặt với nhiều bệnh tật mạn tính, có nguy cơ tàn phế, đòi hỏi các biện pháp trợ giúp thích hợp. Bệnh người già thường là các bệnh có diễn biến âm thầm, mãn tính và khi phát hiện thì đã ở thể nặng. Không dừng lại tại đó, theo một nghiên cứu của Bệnh viện Lão khoa trung ương với 610 người trên 80 tuổi tại Sóc Sơn (Hà Nội) cho thấy, có tới 33,61% người góa bụa; 8,2% người sống một mình; 27,97% người cần trợ giúp trong các hoạt động cơ bản như vệ sinh cá nhân, mặc quần áo, đi vệ sinh, di chuyển, ăn uống; 90% cần trợ giúp trong các hoạt động có sử dụng công cụ, dụng cụ như sử dụng điện thoại, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa, sử dụng phương tiện giao thông…
Bên cạnh đó, vấn đề tâm lý người cao tuổi cũng cần được quan tâm hơn nữa. BS Đỗ Thị Mai Hương – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho rằng, độ tuổi tăng dần có thể khiến tính cách con người thay đổi do nhiều nguyên nhân tác động như: Cơ thể suy yếu, trí nhớ suy giảm, hay quên, thiếu sự chú ý, ăn ít, dễ mắc hội chứng Alzaheimer. Cùng với những biểu hiện thể chất, người cao tuổi thường có tâm lý cô đơn, hoài cổ, hay lo lắng bi quan. Trải qua quãng thời gian dài lao động được tiếp xúc, giao tiếp với nhiều người, khi sức khỏe yếu đi, ít hoạt động ngoài xã hội dễ sinh buồn chán…
Khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi
Các chuyên gia cho biết, để có thể chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tốt hơn, điều đầu tiên là xây dựng thói quen khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi. Thông qua việc thăm khám định kỳ (6 tháng/1 lần) với sự tư vấn của các chuyên gia y tế, người cao tuổi sẽ kịp thời phát hiện sớm bệnh tuổi già trong giai đoạn mầm mống, từ đó kiểm soát và có kế hoạch điều trị thích hợp từ đó giảm được thời gian chăm sóc, chữa trị cũng như chi phí điều trị bệnh.
Trao đổi về chế độ sinh hoạt và chăm sóc sức khỏe đời sống tinh thần cho người cao tuổi, BS Hà Quốc Hùng – Bệnh viện Lão khoa trung ương cho biết, tuổi già thường khó ngủ, đi tiểu đêm nhiều lần, dễ tỉnh giấc và khó ngủ lại. Rối loạn giấc ngủ khiến sức khỏe và chất lượng cuộc sống suy giảm đáng kể, dẫn đến suy nhược cơ thể và tinh thần. Vì vậy, nên tập cho họ thói quen đi ngủ và thức giấc vào đúng khung giờ nhất định, không nên kê gối cao khi nằm ngủ, giữ cho không gian ngủ được yên tĩnh, thoáng đãng, ít ánh sáng. Khuyến khích người cao tuổi thường xuyên vận động, tập thể dục dưỡng sinh, tập yoga, đi bộ… tham gia các hoạt động xã hội nhằm tạo nên sự năng động, khỏe mạnh. Hiện nay có nhiều các hoạt động, hội nhóm phù hợp với các độ tuổi, mức độ sức khỏe, trình độ, để người cao tuổi dễ dàng tham gia. Các hoạt động này giúp người cao tuổi cải thiện sức khỏe tinh thần.
Ngoài ra, chúng ta nên dành thời gian thăm hỏi, trò chuyện, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi vào những thời gian rảnh rỗi. Việc thăm hỏi có thể diễn ra theo nhiều cách như: Gọi điện thăm hỏi, đưa con cháu đến chơi với ông bà thường xuyên, đưa ông bà đi du lịch chung với gia đình… Đó là liều thuốc tốt nhất giúp họ vui vẻ hơn, yêu đời hơn.
Ở một khía cạnh khác, BS Nguyễn Văn Tiến – Viện Dinh dưỡng Quốc gia chia sẻ, hệ tiêu hóa của người cao tuổi thường gặp nhiều vấn đề, gây khó khăn cho việc hấp thụ chất dinh dưỡng. Người cao tuổi cần có một chế độ ăn uống phù hợp, khoa học để nâng cao sức khỏe. Trong đó đặc biệt chú trọng việc chia nhỏ các bữa ăn, không ăn quá no, ăn chậm, nhai kỹ thức ăn; ăn giảm chất đường bột; nên ăn nhiều các thức ăn thực vật như: Vừng, lạc, đậu đỗ, rau xanh, củ quả; nên ăn các loại cá, tôm, cua… Hạn chế ăn thịt mỡ, nội tạng động vật, các loại đồ muối chua…; ăn món hấp luộc thay vì món rán nướng; chế biến món ăn mềm, thái nhỏ, hầm kỹ; uống đủ nước theo nhu cầu.
Thông tin chi tiết xem tại đây.
