Sàn chậu bị ảnh hưởng như thế nào khi mang thai?

0
167

Mặc dù sàn chậu đóng một vai trò quan trọng và chủ yếu trong thai kỳ nhưng nhiều phụ nữ chưa biết được chức năng hoặc thậm chí sự tồn tại của sàn chậu. Mang thai và sinh con có thể tác động mạnh đến sàn chậu.

Sàn chậu được tạo thành từ các lớp cơ, dây chằng và mô liên kết bao quanh âm đạo và trực tràng. Các cơ kéo dài từ xương mu đến xương cụt và hỗ trợ các cơ quan trong khung chậu, bao gồm bàng quang, tử cung và ruột. Phụ nữ sử dụng cơ sàn chậu khi đi tiểu và giao hợp và cũng sử dụng các cơ này trong quá trình sinh nở. Sàn chậu được thiết kế để co giãn dưới áp lực và bật trở lại để tiếp tục hỗ trợ.

1. Sàn chậu bị ảnh hưởng như thế nào khi mang thai?

Mang thai và sinh nở khiến cơ thể nhiều thay đổi. Những thay đổi này không phải lúc nào cũng rõ ràng, điều này có thể khiến những người sau sinh có các triệu chứng khó chịu, đôi khi suy nhược trong nhiều năm. Nhiều cơn đau và các vấn đề xảy ra trong thời kỳ hậu sản là do sàn chậu.

Cấu tạo cơ sàn chậu.

Trước khi mang thai lần đầu, cơ sàn chậu của phụ nữ thường khỏe và tất cả các cơ quan vùng chậu đều được hỗ trợ tốt.

Khi mang thai, giống như nhiều bộ phận cơ thể khác, sàn chậu của phụ nữ cũng phản ứng với những thay đổi nội tiết tố bằng cách giãn ra và nới lỏng. Cân nặng từ em bé đang lớn cũng góp phần đè nặng lên sàn chậu, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba khi bụng to ra.

Trong quá trình chuyển dạ và sinh nở, khi sinh thường, một số phụ nữ có thể bị chấn thương sàn chậu, điều này có thể dẫn đến suy yếu và rối loạn chức năng sàn chậu sau này trong cuộc sống bao gồm cả sa cơ quan vùng chậu và tiểu không tự chủ.

Điều này xảy ra như thế nào là do nhiều yếu tố, bao gồm áp lực và tổn thương mạch máu/dây thần kinh cung cấp cho sàn chậu khi đầu của em bé đi vào và ra khỏi ống sinh. Người ta ước tính rằng các chấn thương đối với cơ nâng hậu môn vốn là cơ bản trong việc nâng đỡ các cơ quan vùng chậu xảy ra ở 13-36% phụ nữ mang thai sinh thường. Sau khi sinh, hầu hết phụ nữ đều có sàn chậu yếu đi do các cơ bị căng và căng, tổn thương do vết rách âm đạo và tình trạng estrogen giảm sút.

Những tình trạng này thường không được điều trị, do phụ nữ thường nghĩ rằng đó là một phần tự nhiên của thai kỳ và thường không đi khám.

2. Tại sao sức khỏe sàn chậu lại quan trọng đối với sức khỏe thai phụ và thai nhi?

Điều quan trọng là phải giữ cho sàn chậu của phụ nữ khỏe mạnh nhất có thể trước, trong và sau khi mang thai. Bắt đầu thai kỳ với cơ sàn chậu khỏe sẽ giúp giảm tổn thương mà các cơ này gặp phải khi thai nhi đang lớn dần. Sàn chậu khỏe mạnh cũng giúp quá trình chuyển dạ và sinh nở ít rủi ro hơn, vì đã được trang bị tốt hơn cho quá trình chuyển dạ. Và cho dù là sinh thường hay sinh mổ, các cơ của sàn chậu đều trải qua quá trình kéo căng và căng thẳng khá nhiều. Có một sàn chậu khỏe mạnh có nghĩa là phục hồi nhanh hơn sau khi sinh con.

Hơn nữa, sàn chậu bị suy yếu có thể dẫn đến sa cơ quan vùng chậu, tình trạng mà các cơ quan vùng chậu di chuyển ra khỏi vị trí và đi vào trong âm đạo, khiến tình dục và các hoạt động bình thường trở nên khó chịu và thậm chí đau đớn.

3. Điều trị rối loạn chức năng sàn chậu cho phụ nữ mang thai và sau sinh

Hình ảnh dạ con bình thường và hình ảnh sa dạ con.

Phương pháp điều trị rối loạn chức năng sàn chậu thường bao gồm sự kết hợp của vật lý trị liệu, thay đổi lối sống, điều trị các vấn đề y tế cơ bản, kỹ thuật thư giãn và điều trị bằng hormone. Đối với các rối loạn chức năng nghiêm trọng hơn như sa dạ con , việc sử dụng các biện pháp phẫu thuật tái tạo và phẫu thuật tái tạo là phổ biến.

Tuy nhiên, cách điều trị tốt nhất là phòng ngừa, điều quan trọng là phụ nữ ở mọi lứa tuổi phải học cách tăng cường cơ sàn chậu. Cách này sẽ hỗ trợ phụ nữ trong quá trình sinh nở và cả sau thời kỳ mãn kinh, khi nồng độ estrogen giảm xuống, điều này có thể dẫn đến sự suy yếu hơn nữa của các cơ sàn chậu, khiến phụ nữ có nguy cơ mắc chứng tiểu không tự chủ và sa tử cung cao hơn.

4. Cách cải thiện sức khỏe của sàn chậu cho phụ nữ mang thai và sau sinh

Mang thai và sinh nở khiến cơ thể căng thẳng rất nhiều, nhưng có thể thực hiện một số bước để cải thiện sức khỏe của sàn chậu, cho dù hiện tại đang mang thai, sắp mang thai hay đã sinh con. Dưới đây là một số cách có thể bảo vệ sức khỏe sàn chậu:

  • Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và tăng cân lành mạnh trong thời kỳ mang thai.
  • Tránh các bài tập và hoạt động gây áp lực quá mức lên vùng bụng, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba
  • Nên nghỉ ngơi và phục hồi sau khi tập thể dục hoặc gắng sức
  • Tham gia các bài tập sàn chậu an toàn để tăng cường cơ bắp, chẳng hạn như nghiêng xương chậu, động tác cây cầu và bài tập Kegel
  • Nên học cách siết cơ nào và thời điểm thực hành, một số phụ nữ mắc lỗi phổ biến là nín thở trong khi tập hoặc sử dụng các cơ không đúng cách.

Phụ nữ dù mang thai hay không nên biết tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe vùng chậu. Sàn chậu yếu có thể khiến tăng nguy cơ sa cơ quan vùng chậu cũng như tiểu không tự chủ, điều này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, hãy đi khám và hỏi bác sĩ về sàn chậu. để hiểu biết hơn các vấn đề liên quan đến sức khỏe vùng chậu.

BS. Nguyễn Tuấn Anh – Bệnh viện Phụ sản Trung ương
Thông tin chi tiết xem tại đây.