GiadinhNet – Việt Nam sẽ phải đối mặt với viễn cảnh khoảng 2,3 – 4,3 triệu nam giới “dư thừa”, không tìm được vợ để kết hôn. Đó là hậu quả của việc lựa chọn giới tính khi sinh. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Việt Tiến lên tiếng cảnh báo tại cuộc họp báo Chiến dịch truyền thông về mất cân bằng giới tính khi sinh diễn ra tại Hà Nội sáng nay (23/9).
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, Việt Nam sẽ phải đối mặt với viễn cảnh khoảng 2,3 – 4,3 triệu nam giới “dư thừa”, không tìm được vợ để kết hôn, do hệ lụy của vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh hiện nay, số trẻ sơ sinh trai cao hơn trẻ sơ sinh gái.
Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh đã xảy ra ở một số nước trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ… Sự gia tăng bất thường của tỉ số giới tính khi sinh(TSGTKS) cũng được thấy rõ ở Việt Nam trong những năm gần đây. Nếu năm 2000, TSGTKS vẫn còn ở mức 106,2 bé trai so với 100 bé gái được sinh ra thì đến năm 2008 tỉ số này đã tăng lên 112,1. Năm 2009, theo kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở TSGTKS có giảm xuống 110,6 rồi lại tiếp tục tăng trong các năm tiếp theo. Năm 2013, TSGTKS tiếp tục tăng lên 113,8 và năm 2014 tỉ số này chưa có dấu hiệu giảm xuống với những diễn biến phức tạp.
Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến trả lời phỏng vấn báo chí
Có nhiều ý kiến cho rằng, công nghệ khoa học kỹ thuật phát triển mạnh là một yếu tố cơ bản khiến TSGTKS tăng cao nhưng theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến, “tỉnh nào, vùng nào có sự ưa thích con trai thì nơi đó TSGTKS cao”.
Ông đưa ra ví dụ những vùng, những tỉnh có TSGTKS cao tập trung chủ yếu ở miền Bắc, đặc biệt là đồng bằng sông Hồng; trong khi các tỉnh khu vực phía Nam là nơi khoa học công nghệ phát triển mạnh lại không xảy ra tình trạng này. Nếu người dân ở các tỉnh phía Bắc và đồng bằng sông Hồng mong muốn có con trai để nối dõi tông đường, để thờ cúng thì ở các tỉnh khu vực phía Nam người dân quan niệm con nào cũng là con, miễn khỏe mạnh.
Toàn cảnh buổi họp báo
Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến đánh giá, thời gian qua, ngành Dân số, Y tế đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai các biện pháp nhằm giảm sự gia tăng tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh. Tuy nhiên các biện pháp can thiệp mới chú trọng về kỹ thuật, cấm siêu âm chẩn đoán giới tính, cấm phá thai lựa chọn giới tính… và tính khả thi không cao.
Cho đến nay cơ quan chức năng mới xử lý được 2 trường hợp ở Hưng Yên và 2 ở Kiên Giang vì cung cấp dịch vụ siêu âm chẩn đoán giới tính. “Do đó, biện pháp căn bản nhất vẫn là thay đổi được quan niệm, tư tưởng của người dân về vấn đề này. Nếu chúng ta không giải quyết quyết liệt vấn đề này, khoảng 15 – 20 năm nữa Việt Nam sẽ phải đối mặt với thực tế dư thừa khoảng 2,3 – 4,3 triệu nam giới không có cơ hội kết hôn. Chúng ta lại không đủ giàu để có thể lấy cô dâu người nước ngoài”, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến nói.
Tại buổi họp báo, ông Arthur Erken, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho biết, hiện toàn Châu Á đang ‘thiếu hụt’ tới 117 triệu phụ nữ do mất cân bằng giới tính khi sinh, một trong những hậu quả của tình trạng phân biệt giới. Việt Nam không phải là quốc gia đầu tiên đối mặt với vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh nhưng sự thật là thách thức này rất rõ ràng và đang ngày càng tăng lên.
Theo ông Arthur Erken, nguyên nhân cốt lõi của vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh là do sự bất bình đẳng giới
Theo ông Arthur, nguyên nhân cốt lõi của vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh không nằm ở việc lựa chọn giới tính thai nhi, mà chính là do sự bất bình đẳng giới. Hiện tượng lựa chọn giới tính trước khi sinh trở nên nghiêm trọng hơn bởi các giá trị truyền thống gia trưởng trong gia đình, đặc biệt là hệ thống gia đình phụ hệ cũng như thiếu quyền tự chủ của người phụ nữ về mặt tài chính và xã hội.
Do đó, giải pháp của vấn đề không phải là tập trung vào giải quyết hiện tượng, mà vấn đề cần được giải quyết trong bối cảnh rộng lớn của phát triển kinh tế, xã hội và quyền con người để xóa bỏ bất bình đẳng giới, đảm bảo nhân phẩm và các quyền con người của mỗi cá nhân, phụ nữ, trẻ em. “Tuy nhiên, nếu chỉ có phụ nữ thì không thể giải quyết được vấn đề, mà cần có sự hợp tác giữa nam giới trên tinh thần quan hệ đối tác. Nam giới cần phải được khuyến khích để trở thành những tác nhân thay đổi văn hóa – xã hội", ông Erken nhấn mạnh.
Chiến dịch truyền thông chung tay giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh là một trong những hoạt động thiết thực Nhân ngày Quốc tế trẻ em gái 11/10. Bộ Y tế, Tổng cục DS-KHHGĐ khởi động Chiến dịch này bao gồm một chuỗi sự kiện với nhiều hình thức: hội thảo, tọa đàm, diễu hành tại Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh; tuyên truyền qua các phương tiện truyền thông đại chúng và mạng xã hội.
Hà Anh
