Phó Thủ tướng: Nếu không có giải pháp, Việt Nam sẽ là quốc gia có “dân số già” điển hình

Tham dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến – Bộ Trưởng Bộ Y tế; Thứ trưởng Bộ Y tế GS.TS Nguyễn Viết Tiến; ông Nguyễn Văn Tân – Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ; TS Lê Cảnh Nhạc và ông Hồ Chí Hùng – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cùng đại diện các Bộ, ban ngành Trung ương và lãnh đạo các Sở Y tế, Chi cục DS-KHHGĐ địa phương.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: Chí Cường

Phát biểu khai mạc Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, GS.TS Nguyễn Viết Tiến gửi lời chúc mừng tới đội ngũ lãnh đạo, cán bộ làm công tác dân số trên cả nước đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong công tác DS-KHHGĐ 5 năm qua.

Theo GS.TS Nguyễn Viết Tiến, thời gian vừa qua, tình hình kinh tế – xã hội có nhiều biến động đặc biệt là cuộc khủng hoảng tài chính đã tác động không nhỏ tới kết quả công tác DS-KHHGĐ. Bên cạnh đó, nguồn kinh phí trong nước cũng như các nguồn viện trợ từ các tổ chức quốc tế ngày càng giảm khiến việc triển khai công tác DS-KHHGĐ gặp nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, GS.TS Nguyễn Viết Tiến nhấn mạnh: Trong bối cảnh còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng công tác DS-KHHGĐ trong thời gian vừa qua đã đạt được nhiều kết quả đáng mừng. Hiện nay, mô hình mỗi gia đình có từ 1-2 con được triển khai sâu rộng trên khắp cả nước; tốc độ gia tăng dân số luôn giữ được mức ổn định; chất lượng dân số ngày càng được cải thiện; tỷ lệ trẻ sinh ra bị dị tật hay tử vong giảm đáng kể. Đây là những thành tựu cần phát huy hơn nữa trong thời gian tới.

GS.TS Nguyễn Viết Tiến – Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu khai mạc Hội nghị. Ảnh: Chí Cường

Thay mặt lãnh đạo Tổng cục DS-KHHGĐ, ông Nguyễn Văn Tân trình bày tóm tắt báo cáo tổng kết công tác DS-KHHGĐ giai đoạn 2011-2015 và triển khai nhiệm vụ giai đoạn 2016-2020.

Theo đó, trong 5 năm qua, công tác DS-KHHGĐ đã đạt được những thành tựu khả quan như duy trì mức sinh thay thế; tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh bước đầu được khống chế; tỷ lệ bà mẹ mang thai, trẻ sơ sinh được sàng lọc ngày càng cao; tỷ lệ trẻ em mới sinh bị dị tật bẩm sinh ngày càng giảm; công tác chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên được cải thiện; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) được nâng cao; chất lượng dân số vùng biển, đảo, ven biển được nâng lên…

Các vị đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: Chí Cường

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Tân, mặc dù hầu hết các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra cho công tác DS-KHHGĐ trong 5 năm qua đã đạt được, song vẫn còn một số mục tiêu đạt thấp hoặc chưa thực sự vững chắc. Tuy chưa vượt khỏi tầm kiểm soát nhưng mưc sinh đã tăng liên tục từ năm 2011 (TFR: 1,99) đến 2015 (TFR: 2,1); tốc độ gia tăng tỷ số GTKS giảm chậm; tình trạng có thai ngoài ý muốn và phá thai của vị thành niên, thanh niên chưa được cải thiện nhiều; công tác chăm sóc sức khỏe cho NCT chậm được cải thiện; chất lượng dịch vụ DS-KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản còn nhiều hạn chế.

Do vậy, theo ông Nguyễn Văn Tân, để phát huy những thành tựu đã đạt được và khắc phục những mặt còn tồn tại trong công tác DS-KHHGĐ, giai đoạn 2016-2020 cần tiếp tục quán triệt các quan điểm của Chiến lược Dân số-SKSS đến năm 2020; triển khai đồng bộ các giải pháp tập trung nâng cao chất lượng dân số, duy trì vững chắc mức sinh thay thế, đầu tư chăm sóc sức khỏe NCT…góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đánh giá cao nỗ lực của toàn thể đội ngũ cán bộ, cộng tác viên trong toàn ngành Dân số. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Dân số là một trong những vấn đề quan trọng trong chiến lược phát triển của một quốc gia. Hiện nay, công tác dân số của Việt Nam đang đứng trước bước chuyển lớn, đòi hỏi sự nỗ lực hơn nữa của ngành Dân số cũng như sự chung tay vào cuộc của toàn thể các Bộ, ban ngành từ Trung ương đến địa phương.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, trong thời gian tới công tác DS-KHHGĐ cần phát huy hơn nữa những thành tích đã đạt được đồng thời khắc phục những khó khăn, thách thức còn tồn tại như quy mô dân số đã đạt kế hoạch nhưng vẫn có xu hướng gia tăng; tình trạng MCBGTKS vẫn còn cao nhất là ở khu vực Đồng bằng Bắc Bộ.

Ngoài ra, trong 5 năm qua, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai đang giảm xuống; già hóa dân số tăng nhanh, nếu không có các giải pháp mang tính cân bằng và chiến lược, Việt Nam sẽ là quốc gia có dân số già điển hình trên thế giới.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao bằng khen của Chính phủ cho lãnh đạo Tổng cục DS-KHHGĐ. Ảnh: Chí Cường

Phó Thủ tướng cho biết, đến năm 2017 sẽ tham mưu để BCH Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết về Dân số; trình Quốc hội ban hành về Luật Dân số. Do đó, Phó Thủ tướng chỉ đạo, ngay từ bây giờ, ngành Dân số phải tổ chức nghiên cứu bài bản các vấn đề quan trọng liên quan đến công tác dân số. Dân số ở đây không chỉ có quy mô, cơ cấu, phân bổ mà quan trọng là phải chú trọng nâng cao chất lượng dân số.

Tiếp thu ý kiến của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh: Dân số là vấn đề tổng hợp, là một yếu tố của sự phát triển bền vững. Trong bối cảnh già hóa dân số ở nước ta hiện nay, Bộ đang tiến hành xây dựng chương trình hành động và đề án cụ thể về chăm sóc sức khỏe NCT. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì và đẩy mạnh sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn tiền hôn nhân; giảm thiểu MCBGTKS; xã hội hóa PTTT và hàng hóa SKSS; đẩy mạnh nâng cao chất lượng dân số.

Bộ trưởng Bộ Y tế trao bằng khen cho các đơn vị đã có thành tích cao trong công tác DS-KHHGĐ trong thời gian vừa qua. Ảnh: Chí Cường

Tổng kết Hội nghị là Lễ trao tặng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho Tổng cục DS-KHHGĐ và trao tặng bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế cho các tập thể đạt thành tích trong công tác DS-KHHGĐ. Theo đó, 96 tập thể và 174 cá nhân đã có nhiều thành tích trong công tác DS-KHGGĐ giai đoạn 2011-2015.

Mai Thùy – Chí Cường