Nhằm tăng cường tuyên truyền, giáo dục cho người dân về nguy cơ của việc kết hôn cận huyết thống với bệnh Thalassemia cũng như về tầm quan trọng của hoạt động tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng dân số, góp phần thực hiện tốt các mục tiêu của Nghị quyết số 21- NQ/TW của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về công tác dân số trong tình hình mới.
Ngày 05/4/2022, Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình ban hành Công văn số 65/CCDS về triển khai các hoạt động truyền thông hưởng ứng Ngày Thalassemia thế giới năm 2022 với chủ đề: “Chung tay đẩy lùi bệnh tan máu bẩm sinh vì tương lai giống nòi”.
Thalassemia còn gọi là bệnh tan máu bẩm sinh là do tan máu di truyền. Bệnh có hai biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể, nên bệnh nhân phải điều trị suốt đời, nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ, sẽ có nhiều biến chứng làm bệnh nhân chậm phát triển thể trạng, giảm sức học tập, lao động, tuổi thọ thấp…
Theo Tiến sỹ, Bác sỹ Bạch Quốc Khánh – Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, Phó Chủ tịch thường trực Hội Tan máu bẩm sinh cho biết, Việt Nam hiện có khoảng trên 13 triệu người mang gen bệnh TMBS, tương đương 13% dân số và có trên 20.000 người bệnh mức độ nặng cần phải điều trị cả đời. Mỗi năm có khoảng hơn 8.000 trẻ em sinh ra bị bệnh TMBS, trong đó khoảng hơn 2.000 trẻ bị bệnh nặng và khoảng 800 trẻ không thể ra đời do phù thai. Người bị bệnh và mang gen có ở tất cả các tỉnh, thành phố, các dân tộc trên toàn quốc. Trong đó, tỷ lệ người dân đồng bào dân tộc miền núi chiếm tỷ lệ khá cao, từ 20- 40%.
Việt Nam đã có những nỗ lực lớn song việc điều trị mới chỉ giúp cải thiện tốt cuộc sống của người bệnh chứ không thể chữa khỏi bệnh. Chất lượng sống của các bệnh nhân bị TMBS rất thấp, số tử vong lớn.
Hiện nay, số lượng bệnh nhân TMBS đã làm các bệnh viện quá tải, tạo áp lực nặng nề lên ngân hàng máu cũng như gánh nặng về chi phí xã hội.
Năm 2022 là kỷ niệm 36 năm Ngày Thalassemia Thế giới (08/5/1986- 08/5/2022) với thông điệp Quốc tế: “Hãy cùng quan tâm, chia sẻ và chung tay nâng cao hiểu biết về bệnh tan máu bẩm sinh”. Kinh nghiệm của thế giới cho thấy, có thể hạn chế được 90-95% số mắc mới Thalassemia nếu được tiến hành các biện pháp dự phòng thông qua hạn chế việc kết hôn giữa người mang gen bệnh (dự phòng cấp 1); Tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, sàng lọc phát hiện sớm cho thai nhi để xác định xem cá nhân có mang gen bệnh hay không, từ đó giúp cho họ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai và sinh đẻ nhằm sinh ra những đứa con không mắc bệnh TMBS. Đây là biện pháp hiệu quả và chi phí thấp. Đồng thời tiến hành tầm soát, chẩn đoán trước sinh (dự phòng cấp 2) sẽ góp phần phát hiện thêm các trường hợp mắc bệnh ở thai nhi để tư vấn chỉ định đình chỉ thai nghén với các trường hợp mắc bệnh thể nặng.
Hưởng ứng Ngày Thalassemia Thế giới, Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình phối hợp Đài truyền hình Thành phố trong viêc phát sóng phim phóng sự về Bệnh tan máu bẩm sinh do Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình và Bệnh viện Truyền máu Huyết học thực hiện; trình chiếu phim trên các kênh truyền thông của Trung tâm kiểm soát bệnh tật và tuyên truyền trên các trang thông tin điện tử, mạng xã hội… Đồng thời, hướng dẫn Phòng Y tế Thành phố Thủ Đức và 21 quận, huyện tổ chức các hoạt động tuyên truyền nhân Ngày Thalassemia Thế giới thông qua các hình thức, phương thức: cờ phướn, băng rôn tuyên truyền treo tại các trục đường chính trên địa bàn Thành phố và quận, huyện với các thông điệp, khẩu hiệu có nội dung tuyên truyền chủ đề ngày Thalassemia Thế giới; phối hợp với cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện tuyên truyền lồng ghép với các hoạt động truyền thông khác trên các phương tiện truyền thông đại chúng tại quận, huyện. Đồng thời gửi tin, bài hoạt động tuyên truyền Ngày thalassemia thế giới 8/5 trên Trang thông tin điện tử, fanpage Dân số Thành phố Hồ Chí Minh, Trang Zalo Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình.
Khẩu hiệu truyền thông của ngày Thalassemia Thế giới năm 2022 là:
- Hãy hành động vì bệnh tan máu bẩm sinh;
- Chung tay đẩy lùi bệnh tan máu bẩm sinh vì sức khỏe dòng máu Việt;
- Hãy thực hiện tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị bệnh, tật trước sinh và sơ sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số;
- Cha mẹ hãy thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh, tật trước sinh và sơ sinh vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai giống nòi;
- Tầm soát trước sinh và sơ sinh vì những đứa con khỏe mạnh;
- Không tảo hôn, kết hôn cận huyết thống để bảo vệ giống nòi;
- Thực hiện tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình, vì sự phồn vinh của đất nước;
- Chung tay đẩy lùi bệnh tan máu bẩm sinh vì tương lai giống nòi./.
