Ngành dân số TPHCM: Những cánh chim không mỏi

Đông đảo người dân TP HCM đã nhiệt tình tham gia Chiến dịch – thành công này có sự góp sức không nhỏ của các cộng tác viên dân số cơ sở. Ảnh: PV

Chúng tôi không khỏi ngạc nhiên tự hỏi: Sao một phụ nữ trong hoàn cảnh éo le như thế mà vẫn tràn đầy tâm huyết với công tác dân số suốt 15 năm qua?  Không chỉ vậy, chị luôn là cánh chim đầu đàn của lực lượng cộng tác viên (CTV) dân số quận Bình Thạnh (TP HCM) với hàng loạt thành tích hoạt động phong trào của ngành.

Hiện chị Thùy Trang phụ trách gần 140 hộ thuộc Tổ 12 và 13. Ngoài vai trò CTV dân số, chị còn đảm nhiệm vai trò thành viên Ban điều hành khu phố, Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ, Tổ trưởng dân phố, nhân viên y tế cộng đồng… “Ôi, nhiều việc quá trời nhưng làm dân số là chị “sướng” nhất đó…”, người CTV có thâm niên 15 năm trên mặt trận dân số nói.

Chị Trang hào hứng hẳn lên khi đề cập đến các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng dân số đang được triển khai tại thành phố trong thời gian 1- 2 năm trở lại đây. Người mẹ có cậu con trai kém may mắn, bùi ngùi chia sẻ với chúng tôi: Hơn ai hết, chị rất đồng cảm, tâm đắc với mục tiêu cải thiện chất lượng nguồn nhân lực của ngành dân số nói chung và các hoạt động thiết thực, cụ thể đầy ý nghĩa mà trong vai trò CTV dân số cơ sở. Chị và các anh chị em khác đang cống hiến hết mình để góp phần thực hiện mục tiêu đầy ý nghĩa nhân văn này.

“Hồi xưa đâu có ai nói với mình phải làm thế này, phải làm thế kia để con cái được khỏe mạnh đâu? Bây giờ, y học phát triển, với trải nghiệm thực tế lại được đứng trong ngành dân số, hàng ngày đi nói chuyện, tư vấn với lớp trẻ để các em gây dựng mái ấm, trọn vẹn hơn khi có những đứa con mạnh khỏe, lành lặn thì tôi thấy mình hạnh phúc lắm vì đang được làm một việc ý nghĩa…”, chị Trang nói.

Chị Trang cũng chia sẻ thêm về công việc”: “Tôi đảm đương nhiều vai, nhưng có lẽ vai CTV dân số “ngấm vô máu” nhiều nhất nên đi đâu, gặp ai cũng nhắc đến chuyện dân số. Hồi trước thì nhỏ to chuyện giảm sinh. Hồi này thì gặp ai cũng to nhỏ chuyện khám tiền hôn nhân, siêu âm sàng lọc hay lấy máu gót chân…”.

Hàng ngày khi tạm xong việc gia đình là chị Trang lại bươn bả quay sang lo việc xã hội, đi vận động truyền thông người dân trong khu phố để nâng cao chất lượng dân số, chăm sóc sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ…

Cũng giống như chị Trang, hơn 11.600 CTV dân số cơ sở chẳng quản ngại khó khăn vất vả, phụ cấp không đáng là bao, tỏa khắp địa bàn TPHCM “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” với mong muốn giúp mỗi người dân gây dựng mái ấm ngọt ngào, hạnh phúc trọn vẹn với những kiến thức về nâng cao chất lượng dân số, sức khỏe sinh sản…

Mục tiêu mới

Những ngày đầu tháng Tư lịch sử, ngành DS-KHHGĐ TPHCM  tưng bừng tổ chức Chiến dịch tăng cường chăm sóc SKSS/KHHGĐ (gọi tắt là Chiến dịch) định kỳ hàng năm với những mục tiêu mới, phù hợp với kỳ vọng của người dân. Đây cũng là điều tâm đắc của lực lượng CTV dân số cơ sở.

Ngoài các hoạt động truyền thông, cung ứng dịch vụ KHHGĐ, chăm sóc SKSS như thường lệ, Chiến dịch năm nay diễn ra trên 10 quận/huyện thuộc TPHCM đã mở rộng mục tiêu: Nâng cao chất lượng dân số (gồm cả truyền thông lẫn cung cấp dịch vụ). Phó Giám đốc Sở Y tế TP HCM kiêm Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ, bà Tô Thị Kim Hoa chia sẻ: Hiện mục tiêu giảm sinh tại địa phương đông dân nhất cả nước đã không còn đặt nặng nữa mà chỉ duy trì và đảm bảo sự hợp lý.Vấn đề ngành dân số thành phố quan tâm hàng đầu chính là nỗ lực nâng cao chất lượng dân số.

“Để có thể đưa mục tiêu mới vào Chiến dịch lần này, ngành DS-KHHGĐ đã thực hiện nhiều bước chuẩn bị trước đó, tập huấn về siêu âm, lấy máu gót chân trẻ sơ sinh tại các cơ sở y tế 10 quận/huyện đang diễn ra Chiến dịch. Về phương tiện, chúng tôi đã cấp 10 máy siêu âm cho các Khoa sản của Trung tâm Y tế dự phòng nơi các địa phương đang tổ chức Chiến dịch. Còn việc khám tiền hôn nhân thì Chi cục đã thiết lập quan hệ với Trung tâm chăm sóc SKSS TPHCM. Ở đây có Khoa Nam học, sản khoa rất thuận tiện để cung cấp các dịch vụ khám-chữa bệnh tiền hôn nhân. Bên cạnh đó, Phòng khám sức khỏe sinh sản của Chi cục cũng rốt ráo tổ chức các đợt khám lưu động phục vụ chị em công nhân…”, bà Tô Thị Kim Hoa cho biết.

Bà Kim Hoa cũng nói thêm về các hoạt động truyền thông xoay quanh vấn đề nâng cao chất lượng dân số: “Đó chính là truyền thông vận động khám sức khỏe tiền hôn nhân, vận động các bà mẹ sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh. Các tài liệu truyền thông đã được chuẩn bị chu đáo, đầy đủ. Chúng tôi cũng đã tổ chức tập huấn đội ngũ báo cáo viên- tuyên truyền viên, hướng họ tập trung vào những nội dung mới này để công tác truyền thông đạt hiệu quả. Bên cạnh việc phối hợp với các đơn vị thông tin đại chúng còn có truyền thông theo nhóm, theo giới, tổ chức khám lưu động, tóm lại là đầy đủ trên mọi “mặt trận”. Chi cục DS-KHHGĐ cũng đã phối hợp xây dựng kế hoạch và ký kết với 10 ban, ngành để mở rộng truyền thông theo ngành dọc”, bà Kim Hoa nói.

Tư vấn kiến thức Chăm sóc SKSS, làm mẹ an toàn cho đối tượng tại Chiến dịch. Ảnh: P.V.

Những con số ấn tượng

Nhiều năm qua, ngành DS-KHHGĐ thành phố đã liên tục phấn đấu, quyết liệt hành động, triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, phát huy mọi nỗ lực nhằm đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch của Tổng cục DS-KHHGĐ và theo Quyết định của UBND TPHCM giao về giảm sinh, duy trì mức sinh thay thế (1,45 con).

Hiện tỷ lệ trẻ sinh ra là con thứ 3 còn dưới 4%. Điều này thể hiện tính tích cực chấp hành Pháp lệnh Dân số của người dân thành phố. Tỷ lệ người dân sử dụng các biện pháp tránh thai ngày càng tăng, đạt 71% trong số người ở độ tuổi sinh đẻ… Những kết quả trên đã đảm bảo chỉ tiêu tăng dân số tự nhiên dưới 1,1%.

Ngành DS-KHHGĐ thành phố cũng đã xây dựng, duy trì liên tục phong trào thi đua phường – xã, thị trấn, khu phố – ấp không có trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, góp phần xây dựng danh hiệu khu phố – ấp văn hóa. Bình quân mỗi năm có khoảng 1,5% phường – xã, thị trấn và 24% khu phố – ấp  đạt thành tích được khen thưởng (tổng số 322 phường – xã, thị trấn và 1.968 khu phố – ấp). Qua đó đã tạo được sự đồng thuận hưởng ứng chính sách DS-KHHGĐ của nhân dân. Mặc dù là thành phố đông dân nhưng tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên được xem thấp nhất so với cả nước.