Thai không làm tổ trong tử cung mà đi ‘lạc chỗ’ gây nguy hiểm tính mạng phụ nữ mang thai. Một số ca mang thai trong ổ bụng điển hình đã được các bác sĩ cứu sống nhờ điều trị kịp thời.
Mang thai trong ổ bụng là một dạng mang thai ngoài tử cung hiếm gặp với tỷ lệ mắc và tử vong cao cho cả mẹ và thai nhi nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời tại các cơ sở y tế đủ điều kiện.
Thai trong ổ bụng là trường hợp thai lạc chỗ hiếm gặp, khoảng 100 trường hợp không may có thai ngoài tử cung thì mới có 1 ca thai làm tổ lên các tạng trong ổ bụng như gan, dạ dày, ruột hoặc bám lên mạc nối, phúc mạc hoặc các thành ổ bụng…
Hình ảnh thai trong tử cung và thai ngoài tử cung. Ảnh minh họa internet
1. Những ca mang thai ngoài tử cung hi hữu
Mới đây, các bác sĩ Khoa Phụ sản, Bệnh viện TW Quân đội 108 vừa phẫu thuật thành công trường hợp có khối thai ngoài tử cung đường kính 10cm nằm trên thành đại tràng ngang được mạc nối lớn bọc lại, nằm ở đại tràng ngang. Đây là một trường hợp cực kỳ hiếm gặp, khó chẩn đoán xác định, nếu không được xử trí sớm sẽ gây biến chứng nguy hiểm như nguy cơ các gai rau ăn vào thành đại tràng ngang, có thể phải cắt đoạn đại tràng. Rất may mắn, cuộc phẫu thuật đã thành công sau hơn 2 giờ, thai ngoài tử cung đã được cắt bỏ và ê kíp đã bảo tồn nguyên vẹn đại tràng ngang cho bệnh nhân.
Trước đó, cũng có một số ca mang thai ngoài tử cung điển hình được phẫu thuật thành công tại Bệnh viện Từ Dũ.
Tháng 8/2016, thai phụ B.T.B.T. (Kiên Giang) đã được các bác sĩ của Bệnh viện Từ Dũ phát hiện và điều trị thành công bào thai khá to ngoài tử cung ở vị trí vô cùng hiểm hóc, đe dọa trực tiếp đến tính mạng thai phụ.
ThS. BS Nguyễn Thị Quý Khoa, Trưởng khoa Nội soi BV Từ Dũ thời điểm đó cho biết, bệnh nhân đã trải qua một cuộc phẫu thuật nội soi phức tạp để lấy ra khối thai nằm ở vị trí rất hiểm: sau phúc mạc, sau cuống gan, gần các mạch máu lớn. Trường hợp thai nằm ở khu vực gan là cực kỳ hiếm gặp, khó xử lý và rất nguy hiểm cho bệnh nhân. Nếu không được phẫu thuật kịp thời, những gai nhau có thể xuyên thấu gan hoặc các mạch máu, đâm vào cuống gan làm tổn thương mạch máu, ống tụy bên trong… và khiến bệnh nhân tử vong.
Ngày 29/5/2019, các bác sĩ BV Từ Dũ đã phẫu thuật nội soi cho 1 trường hợp có thai sớm trong ổ bụng hiếm gặp. Bệnh nhân 34 tuổi, Cần Thơ, lập gia đình trên 10 năm nhưng chưa mang thai lần nào. Qua theo dõi, chẩn đoán, hội chẩn và nội soi, các bác sĩ trong kíp mổ phát hiện ra khối thai bám ở thanh mạc cơ tử cung, gai nhau ăn sâu vào cơ tử cung, khối thai căng mỏng. Khi lấy khối thai, các bác sĩ phải may lại cơ tử cung cầm máu vì gai nhau ăn tương đối sâu vào cơ tử cung. Việc can thiệp bằng nội soi giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục sức khoẻ.
Bệnh viện Từ Dũ phẫu thuật thành công cho bệnh nhân T.T.L.N 26 tuổi, Trà Vinh thai sống 6-7 tuần trong ổ bụng ở góc gan sống rỉ máu rất nguy hiểm. Ảnh: BV Từ Dũ
Tháng 6/2022, Bệnh viện Từ Dũ tiếp tục phẫu thuật thành công cho bệnh nhân T.T.L.N 26 tuổi, ở huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh, thai sống 6-7 tuần trong ổ bụng ở góc gan rất nguy hiểm và hiếm gặp. Bệnh nhân đã được các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ hội chẩn, phối hợp với ê kíp của Bệnh viện Chợ Rẫy phẫu thuật thành công.
Thai phụ từng sinh mổ 1 lần năm 2019, 2 vợ chồng ngừa thai bằng xuất tinh ngoài. Do có kinh nguyệt không đều nên không phát hiện chậm kinh. Bệnh nhân có triệu chứng đau bụng âm ỉ, đau không liên tục, đau nhiều hơn ở nửa bụng trên, bên phải, đau có xu hướng ngày càng nhiều hơn nên ngày 6/6 chị có đi khám và siêu âm sau đó được cơ sở y tế tư vấn đến BV Từ Dũ.
May mắn, cuộc mổ diễn ra khá thuận lợi, kiểm soát cầm máu tốt… Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng nguy hiểm của bệnh càng tăng lên, khối thai có thể vỡ bất cứ lúc nào dẫn đến tình trạng không cầm máu được, có nguy cơ tử vong trong hoặc sau mổ.
2. Nguyên nhân, triệu chứng thai trong ổ bụng
Theo BS chuyên khoa II Nguyễn Bá Mỹ Nhi, nguyên Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Từ Dũ: các ca thai mang ngoài tử cung có tỷ lệ khoảng 0,45 – 1% các ca mang thai. Trong đó có đến 97% thai nằm ở vị trí vòi trứng, 3% còn lại là các vị trí khác như cổ tử cung, sẹo mổ, ổ bụng, buồng trứng, gan, thận…
Nguyên nhân gây ra thai trong ổ bụng cũng giống như thai ngoài tử cung, như từng có viêm nhiễm vùng chậu, có phẫu thuật vòi trứng, tuy nhiên có trường hợp nguyên nhân không rõ ràng.
Triệu chứng của thai trong ổ bụng không điển hình, có khi chỉ là cảm giác như mới có thai. Chính vì vậy, khi phát hiện chậm kinh và thử thai nhanh có 2 vạch, phụ nữ nên đi khám để xác định tình trạng thai. Phụ nữ mang thai trong ổ bụng ban đầu vẫn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng giống như mang thai bình thường như chậm kinh; buồn nôn và thỉnh thoảng nôn mửa; căng ngực; mệt mỏi. Một số trường hợp đau bụng và ra máu âm đạo, có trường hợp rối loạn tiêu hóa, đau bụng thúc xuống hậu môn buồn đại tiện…
Hầu hết các trường hợp mang thai trong ổ bụng đều được tư vấn, chỉ định chấm dứt thai kỳ bằng phương pháp y tế hoặc phẫu thuật do các nguy cơ rất nguy hiểm lên tính mạng người mẹ, khi thai phát triển có thể tự vỡ khối thai gây chảy máu ồ ạt, có khi nhau thai ăn vỡ các mạch máu lớn.
Mang thai không phải là một việc đơn giản, nhiều phụ nữ có một thai kỳ thuận lợi nhưng cũng có người gặp rủi ro trong quá trình mang thai. Do đó, để có một thai kỳ an toàn, mẹ khỏe, con khỏe, phụ nữ khi có dấu hiệu mang thai mà điển hình là chậm kinh, kèm theo mệt mỏi, buồn nôn… nên thử thai và đi khám thai để được quản lý thai kỳ tốt nhất, phát hiện kịp thời những bất thường có thể xảy ra trong giai đoạn này.
